Yedi Uyurlar Mağarası
Hristiyanlığın ilk dönemlerinde Roma imparatorları yeni dine inananlar üzerinde şiddetli bir baskı uyguluyorlardı. Efsaneye göre başlangıçta sayıları altı olan "Yedi Uyuyanlar" Efes'teki ilk Hristiyanlardandır. İmparator Decius'un Hristiyanlar üzerindeki zulmünden kaçarken yolda bir çobanla karşılaşırlar. Ona dertlerini anlattıklarında çoban da kendi saflarına geçer. Çoban, onları gizlemek üzere bildiği bir mağara olduğunu söylediğnde yolculuğa hep birlikte devam ederler. Panayır Dağı'nın güney yamacındaki mağaraya doğru giderlerken çobanın köpeği Kitmir de onları takip etmektedir. Tanrı köpeğe konuşma yeteneği verir; Kitmir dile gelerek: "Benden korkmayın, ben Tanrı'nın ve sizin dostunuzum, siz uykudayken bekçilik yaparım" der. Bunun üzerine hep birlikte mağaraya girerler ve Tanrı'nın emriyle, yıllar süren derin bir uykuya dalarlar. Bir süre sonra olayın farkına varan halk, mağaranın kapısını örerek onları ölüme terk eder. "Yedi Uyuyanlar" bir inanışa göre 200 yıl, başka bir inanışa göre 309 yıl mağarada uyuyakalırlar. Uyandıklarında acıktıklarını hissederler. İçlerinden Yemliha ekmek almak için köye gider. Giysiler, inançlar değişmiştir. Bir günde herşeyin bu kadar çabuk değiştiğine inanamaz. Üzerinde İmparator Decius'un resmi bulunan 200 yıllık gümüş parayı fırıncının, artık tedavülde olmadığı gerekçesiyle reddetmesi üzerine, arkadaşlarıyla sığındıkları mağarada birkaç asır süren uzun bir uykuya daldıklarını fark eder. Olup bitenin halk arasında yayılmasıyla da insanların öldükten sonra tekrar dirileceklerine olan inanç kanıtlanmış olur. Efes'teki "Yedi Uyuyanlar" (Eshab-ı Kehf) Mağarası, Ortaçağ boyunca sürekli olarak ziyaret edilmiştir.